Büyükbaş Hayvanlarda Tırnak Sağlığı Takibi

Damızlık sığır işletmelerinde ekonomik kayıplara neden olan en önemli sebeplerden birisi de büyükbaş hayvanlarda ayak ve tırnak rahatsızlıklarıdır. Günümüzde orta ve büyük ölçekli çiftliklerde sığırlar genellikle meraya çıkarılmamaktadır. Çoğu zaman hayvanlar, bağlı duraklı ahırlarda ve barınak kalitesinin pek de iyi olmadığı bir ortamda ekonomik ömürlerini tamamlamaktadırlar. Bu bağlamda sürü yönetiminde hayvanların tırnak bakımı göz ardı edilebilmektedir.

Tırnak hastalıkları hayvana çok acı verdiği için hayvanlarda üzerine basamama, topallama, şişlik ve iltihap şeklinde kendini göstermektedir. Bu durumda olan hayvan iştahsız olur, yem tüketmek istemez, huzursuz ve sıkıntılıdır Tüm bunlar süt veriminde düşme, döl tutmama, yavru atma gibi sorunlara yol açabilir.

Sorun Küçük Sonuçları Büyük

Modern sığırcılık işletmelerinde üreme ve mastitis problemleri ile birlikte hayvanların sürüden istem dışı olarak atılmalarına yol açan en önemli problemlerin başında genelde topallıklarla ortaya çıkan ayak ve tırnak problemleri gelmektedir. Türkiye’de konunun ekonomik boyutu henüz yeterince anlaşılmamış olup, düzenli tırnak bakımı yaptıran işletme sayısı yok denecek kadar azdır. Dünya’da da birçok yetiştirici tırnak bakımını sürünün geleceği için yapılmış bir yatırım değil, bir külfet ve ek bir masraf olarak görmektedir.

Ayak ve tırnaklardaki problemler tedavi edilmedikçe hayvanlara sıkıntı vermekte, onların yürümelerine, yem yemelerine, merada gezinmelerine mani olarak sonuçta hayvanların süt, et ve döl verimlerinin azalmasına, sürü dışına çıkarılmalarına hatta ölümlerine dahi neden olabilmektedir.

Ücretsiz Kullanmaya Başlayın

BenimSürüm’ü hemen ücretsiz kullanmaya başlayın.
Ücretsiz kullanım, tüm işlevselliği sunar ancak hayvan sayısı ile sınırlıdır. Hemen üye olabilirsiniz.

Üye Ol Bilgi Al

Büyükbaş Hayvanlarda Tırnak Rahatsızlıklarının Nedenleri

● Rasyonda düşük kaba yem/kesif yem oranı veya dengesizliği sonucu asidosize bağlı topallıklar ortaya çıkabilir. Topallık sonucu inek ayakta durmak­ta güçlük çeker, yürürken veya ayakta dururken sırtı dış bükeyleşir ve verim düşüklüğü görülür.

● Doğum ve laktasyonla gelişen fizyolojik ve hormonal değişimler yanında sıcaklık stresi de topallıklara neden olabilir.

● Çok yüksek proteinli ve üreli yemler de tırnak rahatsızlıklarına yol açabilir. Zira vücut sıvısındaki yüksek düzeydeki üre, pH düşüşüne neden olarak doku tahribatlarına yol açabilir.

● Hayvanların cüssesi ve anatomik yapısı da ayak ve tırnaklara binen yükün şiddetini etkilemektedir.

● Altlık yetersizliği durumunda aşırı sert zeminde ve sivri cisimler bulunan ahırlarda tırnak ve ayak zedelenmeleri ve yaralanmaları ortaya çıkar.

● Şap hastalığı vakalarında da ayak ve tırnak rahatsızlıklarına rastlanır.

● Bozuk, aşındırıcı ve kaygan beton zeminlerde yürüme ve uzun süreli ayakta durma

● Aşırı ıslak, çamurlu, gübre ve idrarla dolu pis ahır içi yollar, yatma yerleri (duraklar) ve gezinti alanları.

● Doğum sırasındaki hormonal bazı değişikliklerin neden olduğu yan etkiler.

● Tüm vücut sistemini etkileyen (sistemik) bazı hastalıklar.

Sık Görülen Tırnak Hastalıkları Nelerdir

● Taban Ülserleri : Daha çok tırnak tabanı ile ökçe bölgesinin birleşim yerinde görülen lezyonlarla ortaya çıkar. Tırnakların dengeli olmayışı, aşırı uzamış tırnaklar, besleme bozuklukları, stres, beton zeminlerde uzun süre ayakta durma ve kötü tırnak kesimi başlıca risk faktörüdür.

● Ökçe Erozyonu (Ökçe Çürüğü) : Ökçe bölgesindeki boynuzsu tırnağın düzensiz aşınması ve oluşan derin yarıklarla ortaya çıkan bir hastalıktır. Duraklarda biriken gübreler, genel tırnak sağlığı sorunları ve laminitis, hastalığın ortaya çıkmasında başlıca risk faktörleridir.

● Beyaz Çizgi Hastalığı : Boynuzsu tırnağın ön ve yan duvarının, tırnak tabanındaki Solea ungulae’ ye birleşme yerinde beyaz çizgi olarak görülen hattaki bağ dokunun zarar görmesi, taş, kum, çakıl v.b. maddelerin buraya sıkışması gibi nedenlerle apseler oluşması şeklinde görülen bir hastalıktır. Aşırı büyümüş ve dengesiz tırnaklar, boynuzsu tırnak tabakasının aşırı aşınması, kötü tırnak kesimi, beslenme bozuklukları, kaygan beton zeminler ve uzun mesafelere yürüme başlıca risk faktörleridir.

● Ayak Çürüklüğü (Interdigital flegmon) : Genelde arka ayaklarda parmaklar arası deride ve korona bölgesinde yumuşak dokularda şişkinlik, kızarıklık ve buradaki kıllardaki dökülmelerle ortaya çıkar. Şişkinlik giderek yayılır ve pis kokulu bir akıntı ortaya çıkar. Enfeksiyona Fusabacterium necrophorum adlı bir bakterinin neden olduğu belirtilmekle birlikte iki ayrı bakterinin birlikte etki etmesinin hastalığı oluşturduğuna dair görüşler de vardır. Bulaşıcıdır. Kısa sürede yayılabilir. Erken dönemde antibiyotiklerle tedavi edilmezse daha derindeki dokulara yayılma olasılığı fazladır.

Büyükbaş Hayvanlarda Tırnak Rahatsızlıklarının Verime Etkileri

● Tırnak rahatsızlıkları süt verimini %5-36 dolayında düşürebilir.

● Tırnak rahatsızlıkları veteriner tedavi masraflarını artırır ve böylece antibiyotik kullanımı ile tüketime elverişsiz süt elde edilerek ayrıca verim kaybına yol açar.

● Ayak ve tırnak rahatsızlıkları, hayvanın yem yemesine de engel olarak canlı ağırlık kaybetmesine neden olmaktadır. Böylece yemden yararlanma da kötüleşmektedir.

● Tırnak rahatsızlığı olan hayvanlarda mastitis ve metritis (meme ve uterus yangıları) de görülebilir, tüm bu arazlar inek başına elde edilecek buzağı sayısını ve süt miktarını azaltır.

Tırnak Rahatsızlıklarını Önleyici Uygulamalar Nelerdir?

● Tırnak bakımı ve kesimi tecrübeli kişiler tarafından yapılmalıdır. Tırnak bakımında ayak tabanı ve tırnak arasındaki hassas deri kısmında iltihap, yara veya yabancı cisim batması gibi problemler olup olmadığı rutin olarak izlenmelidir.

● Büyükbaş hayvan ahırlarında mümkün olduğunca zeminin kuruluğuna önem verilmelidir.

● Kötü barınma şartlarında sağıma giderken veya çıkarken bakır sülfatla hazırlanmış ayak banyoları kullanılmalıdır.

● Tırnak rahatsızlığı olan süt ineklerinin besin madde açığının kapatılmasında öncelik kaliteli kaba yeme tanınmalıdır.

● Kronik tırnak rahatsızlıklarına yol açmamak için uzun süreli kesif yemle besleme uygulamalarından kaçınılmalıdır.

BenimSürüm ile Takip Et Rahat Et

Günümüzde çiftliklerde oluşabilecek zararların önüne geçmek için sürü takip programları lüks değil ihtiyaçtır. Yurtdışında uzunca bir süredir karlılığı artırmak için bu tür sistemler kullanılmaktadır.

Süt verimini artırmak ve diğer tüm konular için siz de BenimSürüm Sürü Yönetim Programı kullanın. Detaylı özellikleri incelemek için tıklayın. Tüm bu özellikler için hemen sizde BenimSürüm sistemine dahil olabilirsiniz.

BenimSürüm ile ilgili gelişmelerinden haberdar olmak istiyorsanız Facebook sayfamızı takip edebilirsiniz. Sistem kullanımı ve ürünlerimiz ile ilgili videoları izlemek için Youtube kanalımıza abone olmayı unutmayın.